วัดนกออกหรือวัดปทุมคงคา เป็นศาสนสถานของชุมชนมอญ สร้างขึ้นเมื่อประมาณปีพุทธศักราช 2317 อายุกว่า 200 ปีมีเนื้อที่ทั้งหมด 16 ไร่ 2 งาน ภายในวัดมีศาสนอาคาร ที่สำคัญเก่าแก่ อยู่ 2 หลัง ได้แก่พระอุโบสถหรือสิม และหอไตรกลางน้ำ ภายในอาคารพระอุโบสถหรือหอไตรกลางน้ำ ยังปรากฏภาพเขียนฝีมือช่างพื้นบ้านที่มีควา สวยสดงดงาม ส่วนภาพจิตรกรรมที่โรงทานหรือหอแจกที่ได้รื้อถอนไปแล้วนั้นยังเหลือเพียงชิ้นส่วนเล็กน้อยซึ่งปัจจุบันอยู่ที่มหาวิทยาลัยขอนแก่นและหอวัฒนธรรมมหาวิทยาลัยราชภัฏนครราชสีมา โบราณสถานทั้งหมดนี้กรมศิลปากร ได้ประกาศขึ้นทะเบียนเป็นโบราณสถานและกำหนดเขตที่ดินโบราณสถานวัดประชุมคงคา ตำบลนกออก อำเภอปักธงชัย จังหวัดนครราชสีมา ไว้เมื่อวันที่ 17 ตุลาคม พุทธศักราช 2539 หมู่บ้านมีชื่อว่า “บ้านนกออก” เพราะว่าในสมัยก่อนบริเวณพื้นที่วัดมีหนองน้ำมัน และเป็นแหล่งอาศัยของนกนานาชนิด แต่มีนกชนิดหนึ่ง
ที่มีมากกว่านกชนิดอื่นคือ “นกออก” ปัจจุบันนี้เข้าใจว่านกชนิดนี้ได้สูญพันธุ์ไปแล้ว แต่ทางวัดยังเก็บรักษาไข่นกออกเอาไว้ มีขนาดใหญ่กว่านกปกติซึ่งปัจจุบันหาชมได้ยากมาก ศาสนสถานเก่าแก่ที่ยังเหลืออยู่ของวัดนี้คือหอไตรกลางน้ำและสม ภาพเขียนบนเพดานเป็นภาพจิตรกรรมที่เขียนด้วยฝุ่นได้รับอิทธิพลจากสมัยอยุธยาและรัตนโกสินทร์ ภาพอยู่เหนือเศียรพระประธาน บอกถึงท้องฟ้าดาวลวดลาย เกี่ยวกับสัตว์ป่าหิมพานต์และลวดลายพันธุ์พฤกษาต่างๆแสดง สิ่งในธรรมชาติและเหลือธรรมชาติสิ่งที่น่าเที่ยวชม สิมโบราณอายุกว่า 200 ปีและภาพกิจกรรมบนเพดานหอไตรกลางน้ำโบราณสถานชุมชนมอญของเมืองโคราช ปักธงชัย สมัยอยุธยาเข้าสู่รัตนโกสินทร์ตอนต้น
เรียบเรียงโดย : เผด็จ เกษียรจังหรีดสำนักข่าว Vihok news รายงาน
