วันที่ 8 ธ.ค. 64 ศาลรัฐธรรมนูญ ได้มีคำวินิจฉัยกรณีคณะกรรมการการเลือกตั้ง ( กกต. ) ส่งคำร้องขอให้พิจารณาวินิจฉัยกรณี “5 แกนนำ กปปส.” ได้แก่ นายชุมพล จุลใส นายพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ นายอิสสระ สมชัย นายถาวร เสนเนียม และนายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ ถูกศาลอาญาพิพากษาลงโทษจำคุกในคดีชุมนุมขับไล่รัฐบาลยิ่งลักษณ์ ซึ่งเป็นคดีอาญาหมายเลขแดงที่ อ.317/2564 เมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2564 และยังเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง นายชุมพล นายอิสสระ และนายณัฏฐพล 5 ปี เป็นเหตุให้สมาชิกภาพ ส.ส.ของผู้ถูกร้องทั้ง 5 สิ้นสุดตามรัฐธรรมนูญหรือไม่
ศาลรัฐธรรมนูญได้มีคำวินิจฉัยว่า การที่ “5 แกนนำ กปปส.” นายชุมพล จุลใส นายพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ นายอิสสระ สมชัย นายถาวร เสนเนียม และนายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ ถูกศาลอาญาพิพากษาลงโทษจำคุกในคดีชุมนุมขับไล่รัฐบาลยิ่งลักษณ์ ซึ่งเป็นคดีอาญาหมายเลขแดงที่ อ.317/2564 เมื่อ 24 กุมภาพันธ์ 2564 และยังเพิกถอนสิทธิเลือกตั้งนายชุมพล นายอิสสระ และนายณัฏฐพล 5 ปี ทำให้ผู้ถูกร้องทั้งห้าสิ้นสภาพ ส.ส.
ทั้งนี้ ศาลรธน.ได้วินิจฉัยให้สมาชิกภาพทั้ง 5 สิ้นสุดลงนับตั้งแต่วันที่ 7 เม.ย.2564 เป็นต้นไป เมื่อสภาพสมาชิกภาพส.ส.สิ้นสุดลง จึงต้องให้มีการตราพระราชกฤษฏีกาเลือกตั้งซ่อมแทนภายใน 45 วันนับแต่วันที่ศาลอ่านคำวินิจฉัยให้สมาชิกภาพสิ้นสภาพ ส่วนส.ส.บัญชีรายชื่อว่างลง ประธานสภาฯประกาศรายชื่อลำดับต่อไปมา แทนส.ส.บัญชีรายชื่อที่ว่างลงประกาศราชกิจจานุเบกษาภายใน 7 วันนับแต่วันที่ศาลรธน.อ่านคำวินิจฉัย
ก่อนหน้านี้ ศาลอาญาออกหมายจับและขังบุคคลทั้ง 5 ที่เรือนจำพิเศษกรุงเทพ ต่อมาทั้งห้าคน ได้รับการปล่อยตัวชั่วคราว คดีอยู่ระหว่างอุทธรณ์ โดย กกต.เห็นว่านายชุมพล นายอิสสระ และนายณัฏฐพล เป็นบุคคลที่อยู่ในระหว่างถูกเพิกถอนสิทธิเลือกตั้ง และต้องคำพิพากษาให้จำคุกและถูกคุมขังอยู่โดยหมายของศาล
ส่วนนายพุทธิพงษ์และนายถาวรเป็นบุคคลต้องคำพิพากษาให้จำคุกและถูกคุมขังอยู่โดยหมายของศาล เป็นเหตุให้สมาชิกภาพ ส.ส.ของทั้ง 5 คนสิ้นสุดตามรัฐธรรมนูญ มาตรา 101 (6) ประกอบมาตรา 98 (4) (6) และมาตรา 96 (2)
สำหรับนายชุมพล จุลใส เป็น ส.ส.เขต 1 จังหวัดชุมพร และนายถาวร เสนเนียม เป็น ส.ส. เขต 6 พรรคประชาธิปัตย์ เมื่อขาดสมาชิกภาพ ส.ส. กกต.ก็ต้องจัดให้มีการเลือกตั้งซ่อมต่อไป
ส่วนนายอิสสระ สมชัย ส.ส .บัญชีรายชื่อ พรรคประชาธิปัตย์ นายพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ และ นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ ส.ส. บัญชีรายชื่อ พรรคพลังประชารัฐ ตามกฎหมายก็จะมีการเลื่อนผู้ที่มีชื่อเป็นผู้สมัคร ส.ส.บัญชีรายชื่อของพรรคการเมืองนั้นๆในลำดับถัดไปขึ้นมาเป็น ส.ส.แทน
โดยส.ส.บัญชีรายชื่อของพรรคพลังประชารัฐ ที่จะเลื่อนขึ้นมาแทน นายพุทธิพงษ์ ปุณณกันต์ และ นายณัฏฐพล ทีปสุวรรณ ได้แก่ นายต่อศักดิ์ อัศวเหม ส่วนกรณีนายณัฏฐพล ได้ลาออกจากความเป็น ส.ส. ทำให้เลื่อนลำดับส.ส.ให้นายยุทธนา โพธสุธน เป็นส.ส. ไปก่อนหน้านี้แล้ว
ขณะที่ พรรคประชาธิปัตย์ที่จะเลื่อนส.ส.ระบบบัญชีรายชื่อมาแทนนายอิสระ สมชัย คือ นายจักรพันธ์ ปิยพรไพบูลย์ เป็นส.ส.แทน