กฎหมายวิธีพิจารณาความอาญาไม่มีผลย้อนหลังได้หรือไม
กรณี นายธีรัจชัย พันธุมาศ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล (ก.ก.) ในฐานะโฆษกคณะกรรมาธิการ การป้องกันและปราบปรามการทุจริตประพฤติมิชอบ สภาผู้แทนราษฎร (กมธ.ป.ป.ช.)
ให้สัมภาษณ์สื่อมวลชนในรายการ คุยตามข่าว 10 ปี “บ้อส อยู่วิทยา “ความล้มเหลว”ขบวนการยุติธรรม” ตอกย้ำวลีดัง” คุกมีไว้ขังคนจน”เมื่อวันที่ 6 กันยายน 2565 ทางช่อง 9 MCOT HD30 นั้น ได้นำเสนอ สังคมวิพากษ์กฏหมายไทยใช้ได้สำหรับคนจน “ โดยพิธีกรในรายการได้สัมภาษ
นายธีรัจชัย พันธุมาศ ได้ยืนยันข้อเท็จจริงว่า” การจับตัว “นายบ้อส อยู่วิทยา”มาดำเนินคดีนั้น ถ้าเป็นรัฐบาลชุดนี้”คงจับไม่ได้ เนื่องจาก มีความเหลื่อมล้ำในสังคม กรณีผู้ต้องหานี้ เป็น”คนรวย”อาจไม่ถูกดำเนินคดี
คนจนอาจถูกยัดข้อหาหนักกว่าเดิม ประชาชนไม่อยากให้เกิดขึ้น แต่ทุกคนต้องถูกบังคับใช้กฏหมายให้เท่าเทียมกัน ถ้ารัฐบาลเอาจริงก็จบ จี้รัฐบาลรีบนำตัว “บ้อส อยู่วิทยา”มาดำเนินคดี
นักวิชาการและนักกฎหมายอย่าง ผศ.ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล อาจารย์ประจําภาควิชากฎหมายมหาชน คณะนิติศาสตร์ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ , ปริญญาเอก ด้านกฎหมายมหาชน ประเทศสหพันธ์สาธารณรัฐเยอรมันนี (มหาวิทยาลัย Georg-August-Universitaet zu Goettingen)
ได้ยืนยันข้อเท็จจริง ต่อพิธีการในรายการว่า หากจะจับตัว”บ้อส อยู่วิทยา” มาดำเนินคดี “ต้องแก้”กฏหมายวิธีพิจารณาความอาญา กรณีหลบหนีประกันให้อายุความสดุดหยุดลง นั้น โดยไม่มีอายุความ มีการสร้างพยานหลักฐานเท็จในระหว่างหลบหนี
พร้อมยกตัวอย่าง ศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ ประธานคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงและข้อกฎหมาย กรณีคดี”บ้อส อยู่วิทยา”ทายาทเจ้าของเครื่องดื่มชูกำลังกระทิงแดงและเรตบูล นั้น
จุดประสงค์หลักของคณะกรรมการฯ คือ สอบสวนหาข้อเท็จจริง กรณีที่สำนักงานอัยการสูงสุดมีคำสั่งไม่ฟ้องนายวรยุทธ ในคดีต่าง ๆ ทุกข้อหาโดยเฉพาะข้อกล่าวหาขับรถโดยประมาททำให้ ด.ต.วิเชียร กลั่นประเสริฐ ผบ.หมู่งานปราบปราม สน.ทองหล่อ ถึงแก่ความตายในระหว่างการปฎิบัติหน้าที่ มีข้อบกพร่อง จึงเสนอท่านนายกรัฐมนตรี ว่า
1.ให้เริ่มสอบสวนใหม่ตามที่คณะกรรมการชุดนี้เสนอมาประกอบด้วย ข้อหาที่ยังไม่ขาดอายุความโดยเฉพาะข้อหาเสพยาเสพติดให้โทษ ข้อหาขับขี่รถในขณะเมาสุราและเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย และข้อหากระทำโดยประมาทเป็นเหตุให้ผู้อื่นถึงแก่ความตาย
2.จะต้องมีการดำเนินการทางวินัยและทางอาญาต่อเจ้าหน้าที่ของรัฐและบุคคลอื่นที่ร่วมขบวนการนี้ เช่น พนักงานสอบสวนซึ่งมีส่วนเกี่ยวข้องกับสำนวนพนักงานอัยการซึ่งปฎิบัติหน้าที่โดยไม่ชอบ และผู้ที่แทรกแซงการปฏิบัติหน้าที่ทั้งหมด ได้แก่ ผู้บังคับบัญชา สมาชิกสภานิติบัญญัติแห่งชาติ ผู้ดำรงตำแหน่งทางการเมือง ตลอดจนทนายความซึ่งกระทำผิดกฏหมาย พยานซึ่งให้การเป็นเท็จ ตัวการผู้ใช้และผู้สนับสนุนในการกระทำผิดกฏหมาย
3.จะต้องมีการดำเนินการทางจริยธรรม จรรยาบรรณ มรรยาท โดยหน่วยงานหรือองค์กรวิชาชีพที่เกี่ยวข้องกับบุคคลดังกล่าวอย่างจริงจังและเปิดเผยให้สาธารณชนรับทราบ เพื่อมิให้เป็นเยี่ยงอย่าง
4.สมควรกำหนดหลักเกณฑ์ให้ผู้บังคับบัญชาผู้มอบอำนาจต้องกำกับดูแล แก้ไขเปลี่ยนแปลงการปฏิบัติหน้าที่ของผู้รับมอบอำนาจให้ถูกต้องตามกฎหมายและจริยธรรม หากผู้บังคับบัญชาละเลยให้ถือว่าเป็นผู้บกพร่องต่อหน้าที่
5.คณะกรรมการฯ ขอทำงานต่ออีก 30 วัน เพื่อเสนอแนะการปรับปรุงแก้ไขกฎหมายในเชิงปฏิรูปให้เกิดความชัดเจน ซึ่งได้พูดคุยกันแล้วว่าจะเป็นประโยชน์อย่างแท้จริงซึ่งต้องช่วยกันผลักดันต่อไปเพราะฉะนั้นถ้าใครมีเบาะแสหรือข้อเสนอแนะอะไรก็ขอให้ส่งกับทางคณะกรรมการฯ
แต่นายกก็เพิกเฉย นั้น นายธีรัจชัย พันธุมาศ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ท่านผศ.ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล ท่าน น่าจะผิดหลงไปตามกระแสสังคม หรือท่านทั้งสองไม่ชอบรัฐบาลนี้ จะตีข่าว เพื่อให้รัฐบาลนี้เสียรังวัด เพื่อเอาใจกระแสสังคมใช่หรือเปล่า และท่านทั้งสองทราบไหมครับว่า
สิ่งที่ ศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ เสนอแนะต่อนายกรัฐมนตรีนั้น ท่านนายกได้สั่งการตามปัญหาที่ ประธานคณะกรรมการตรวจสอบข้อเท็จจริงและข้อกฎหมาย เสนอแนะทุกปราการ
ประการที่ 1 พนักงานสอบสวน สน.ทองหล่อ ได้สอบสวนใหม่ และได้ขออนุมัติหมายจับจากศาลเป็นที่ เรียบร้อยแล้ว
ประการที่ 2 ที่ท่านศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ เสนอนั้น ข้อเสนอแนะของ
ท่าน นั้น อยู่ในระหว่างการดำเนินการไต่สวน ของคณะกรรมกการป้องกันและปราบปราบการทุจริตแห่งชาติ
ส่วนข้อเสนอแนะ อีก 3 ปราการ นั้น ต้องรอ ปปช.ชี้มูลความผิดเสียก่อน ถึงจะกระทำได้
นายธีรัจชัย พันธุมาศ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล ท่านผศ.ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล ท่านคงลืมบทบาทหน้าที่ของท่าน ว่าศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ นั้น มีหน้าที่ตรวจสอบข้อเท็จจริงเท่านั้น ไม่มีหน้าที่อื่นใดที่จะไปก้าวก่ายอำนาจของ ข้าฯราชการประจำ หรืออำนาจ ปปช. ที่จะต้องไต่สวนข้อเท็จ ตามที่ ท่านศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ ตรวจสอบข้อเท็จที่ปรากฏในสำนวนเท่านั้น
ข้อความที่ นายธีรัจชัย พันธุมาศ ส.ส.บัญชีรายชื่อ พรรคก้าวไกล และข้อความที่ท่าน ผศ.ดร.ปริญญา เทวานฤมิตรกุล ให้สัมภาษณ์ว่ากับพิธีกรขื่อดังทาง อสมท. นั้น เป็นสิ่งที่ดี และฝ่าฝืนต่อความรู้สึกของผู้กระทำความผิดเกี่ยวการความประมาท ชึ่งเป็นความผิด ที่ไม่มีใครอยากให้เกิดขึ้น และเป็นเพียงถูกกล่าวหาว่ากระทำผิด
ท่านทั้งสอง กับศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ ได้คิดถึงหัวอกของคนเป็นพ่อของผู้ถูกกล่าวหา ที่สร้างคุณงามความดีต่อสังคมไทยและต่างประเทศบ้างไหม ทำไมท่านทั้งสอง ต้อง หยิบยกคดี “บ้อส อยู่วิทยา” เป็นอุทาหรณ์ในการแก้กฏหมาย
ถ้าท่านทั้งสอง”มีเจตนา”จะให้กฏหมายให้เกิดความศักดิ์สิทธิ ทำไมท่านทั้งสองจึงไม่ทำเรื่องขบวนการล้มเจ้าที่กระทำผิดตามข่าว ที่ทำร้ายจิตใจของปวงชนชาวไทยให้เกิดความศักดิ์สิทธิ
ทำไมต้อง เอาเป็นเอาตาย กับ “บ้อส อยู่วิทยา” ชึ่งเป็นความผิดที่ได้มีการเยียวยาความเสียหายให้กับผู้ตายจนเป็นที่พอใจแล้ว หรือท่านทั้งสองเป็นนักกฏหมาย ทำไมกล้ายืนยันข้อเท็จจริงว่า มีการทำพยานหลักฐานอันเป็นเท็จ หรือท่านทั้งสอง เป็นนักกฏหมาย จึงไม่กลัวความผิด
อีกทั้ง อายุความคดีอาญา จะขยายอายุความย้อนหลังเป็นผลร้ายแก่จำเลยมิได้ การกําหนดสถานะของกฎหมายอายุความคดีอาญาจึงมีความสําคัญ นั้นกฎอายุความคดีอาญามีสถานะเป็นกฎหมายสารบัญญัติ จึงอยู่ภายใต้บังคับหลักกฎหมายอาญาไม่มีผลย้อนหลัง
ซึ่งสอดคล้องกับความเห็นของศาลฎีกาชึ่งเป็นศาลยุติธรรมของไทย สอดคล้องกับขบวนการยุติธรรม ประเทศฮังการี ประเทศ อิตาลี และประเทศโปรตุเกส
ขบวนการ/การดำเนินคดีอาญา อายุความตามกฎหมายอาญาและกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา คือ ระยะเวลาสำหรับการฟ้องคดีและอายุความสำหรับการนำตัวผู้กระทำความผิดอาญามาลงโทษ
จากกรณีปรากฏเป็นกระแสข่าวดัง นายบ้อส อยู่วิทยา ซึ่งเป็นผู้ต้องหาตามหมายจับในข้อหา “ขับรถประมาทชนคนตาย”ตามที่ ศาสตราจารย์พิเศษ วิชา มหาคุณ เสนอแนะท่านนายกรัฐมนตรี อยู่ระหว่างการหลบหนีและคดีจะขาดอายุความอีก 5 ปี มาตรา 95 คดีอาญา ถ้ามิได้ฟ้องหรือได้ตัวผู้กระทำมาฟ้องยังศาลภายในกำหนดต่อไปนี้ “นับตั้งแต่ วันกระทำผิด” คดีย่อมขาดอายุความคำพิพากษาศาลฎีกาที่ 9568/2555
ในการศึกษาถึงการกำหนดอายุความในการดำเนินคดีอาญา สำหรับประเทศไทยเป็นประเทศที่ใช้ ระบบประมวลกฎหมาย (Civil law) แม้ไม่มีการกำหนดคำนิยามที่ชัดเจนไว้ แต่ก็ได้มีการกล่าวถึงอายุ ความไว้ในประมวลกฎหมายอาญาในหมวดที่ 9
แม้จะแก้กฏหมายตามที่ท่านสองต้องการ ก็หาใช่ว่าศาลนั้นจะลงโทษตามกฏหมายใหม่เสมอไปหาได้ไม ศาลฎีกาจะใช้กฏหมายที่เป็นคุณ มากกว่าที่เป็นโทษ นะครับ
ดร.สุกิจ พูนศรีเกษม